به گزارش پایگاه خبری گرو،  در نهاوند ماه مبارك «رمضان» يكی از مناسبت‌هايی است كه مردم شهرستان نهاوند برای آن ارج و احترام ويژه قايل بوده و از ديرباز تاكنون آن را با آداب و رسوم خاصی برگزار كرده‌اند.

قدمت سنت‌های ويژه ماه مبارك رمضان در نهاوند به تاريخ اسلام بر می‌گردد و با وجود گذشت ساليان متمادی، مردم اين استان خود را برای استقبال از ماه ميهمانی خدا آماده می‌كنند.

«عليرضا تركمان» از محققان فرهنگ عامه نهاوند در اين‌باره گفت: همه ساله مردم اين شهرستان چند روز مانده به آغاز رمضان به استقبال اين ماه می‌روند، كه اين استقبال آيين «پيش باز از ماه رمضان» ناميده می‌شود.

آيين استقبال به اين صورت است، كه مردم برای آمادگی هر چه بيشتر برای گرفتن روزه در ماه مبارك رمضان، روزهای اول، پانزدهم و آخر «ماه شعبان» را روزه می‌گيرند.

مردم نهاوند باور دارند، افرادی كه اين سه روز را روزه بگيرند، اجر و ثواب آن برابر با روزه يك ماه رمضان است.

اين اعتقاد به حدی در نزد مردم نهاوند ريشه دارد، كه بيشتر آنان اين سه روز را روزه می‌گيرند.

يكی ديگر از آداب و رسوم اهالی نهاوند «كلوخ اندازان» نام دارد، مردم نهاوند روز آخر ماه شعبان را كلوخ اندازان می‌گويند، در اين روز مردم شادی‌كنان با تهيه و پخت غذايی مخصوص به‌نام «كباب سرداشی» سفره خود را برای اطعام نيازمندان و فقرا پهن می‌كنند.

نهاوندی‌ها كباب سرداشی را از مخلوط گوشت چرخ كرده، سيب‌زمينی، پياز، تخم‌مرغ، ادويه و گوجه‌فرنگی تهيه می‌كنند، مراسم كلوخ اندازان از اول تا پايان روز آخر شعبان ادامه دارد و پس از آن مردم، آماده روزه‌داری در ماه مبارك رمضان می‌شوند.

مردم نهاوند پس از آنكه فرزندان آنان به سن بلوغ رسيدند، از آنان می‌خواهند كه در ماه مبارك رمضان روزه را كامل بگيرند.

درباره بچه‌هايی كه به سن شرعی نرسيده و روزه بر آنان واجب نيست، اهالی نهاوند اعتقاد دارند اگر بتوانند روزه را «قلاغی» (كلاغی) بگيرند، خداوند اجر و پاداش روزه كامل را برای آنان منظور می‌كند.

مردم نهاوند به روزه «نيمه روز» و روزه‌ای كه در آن بچه‌ها از هنگام سحر تا اذان ظهر روزه خود را نخورند، «روزه قلاقی» می‌گويند.

يكی ديگر از سنت‌های قديمی ماه رمضان در نهاوند، مراسم «كيسه بركت» در روز   ۲۷ اين ماه است، در اين روز زنان روزه‌دار در رفتن به مسجد و اقامه نماز ظهر به همراه خود پارچه، نخ و سوزن می‌برند.

زنان مؤمن نهاوند در ميانه دو نماز ظهر و عصر با استفاده از اين وسيله‌ها به كار دوختن يك يا چند عدد «كيسه بركت» مشغول می‌شوند.

به اعتقاد مردم نهاوند، هر فردی كه به داخل اين كيسه پول بريزد، خداوند به وی مال و دارايی زياد می‌بخشد، به همين علت زنان در اين روز بيش از يك كيسه بركت دوخته و آن را برای فزونی دارايی بين خانواده خود و ديگران توزيع می‌كنند.

از ديگر آداب مخصوص اين ماه در نهاوند آيين توزيع «آجيل مشكل‌گشا» است، به عقيده مردم اگر ماه مبارك رمضان در روز چهارشنبه آغاز شود، اين ماه بسيار پر بركت و خوش يمن خواهد بود.

به‌همين اساس زنان با خريد و بسته‌بندی «آجيل مشكل گشا» هنگام افطار به قصد نيت و طلب حاجت به مسجد می‌روند و پس از اقامه نماز مغرب بين زنان نمازگزار تقسيم می‌كنند.

مردم نهاوند معتقدند، هر كس مراد و حاجتی داشته باشد با پخش و توزيع آجيل مشكل گشا، خواسته‌هايش برآورده می‌شود.

يكی ديگر از رسوم مردم نهاوند در ماه مبارك رمضان «جمع‌آوری خرده‌های نان سفره افطاری» است، به باور مردم هر فردی كه بتواند خرده نان‌های سفره افطاری را تا آخر ماه مبارك رمضان جمع كند و تا روز عيد قربان آن را نزد خود نگهدارد و آن‌ها را در آبگوشتی كه از گوشت قربانی در عيد قربان تهيه می‌شود، بريزد و سپس بخورد، خداوند تمام آرزوها و نيازهای وی را برآورده می‌كند.

پخت غذاهای مخصوص از ديگر آيين‌های ماه مبارك رمضان است، زنان نهاوندی در اين ايام برای افطار، بيشتر از غذاهايی نظير آش‌رشته، فرنی، ترحلوا، طاس كباب، شامی كباب، بورنی و شيربرنج و برای سحری نيز رشته‌پلو و آبگوشت مرغ می‌پزند.

پخت شيرينی‌های محلی مانند كلوا ، حلوا گردویی، کلوچه  در ماه مبارك رمضان بين خانواده‌های نهاوندی رواج دارد.

پخت و پز نان‌های مخصوص محلی نظير نان گرده  و نان شاتی همراه با کنجد و گیاهان معطر نيز از ديگر آيين‌هايی است كه زنان نهاوند همه ساله در ماه رمضان اقدام به تهيه آن‌ها می‌كنند.

يكی از آيين‌های جالب توجه مردم شهرستان نهاوند فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس است، مطابق اين سنت ديرينه در ماه رمضان جوان دارای نامزد ، بايد افطاری نامزدش را به خانه پدر عروس ببرد ، اين افطاری شامل چند قرص نان، گرده دو زرده، برنج، روغن حيوانی، يك عددمرغ و يا ماهی، سيب سرخ، شيرينی انگشت پيچ و ميوه‌های فصل است.

پس از اينكه افطاری از سوی داماد به خانواده عروس برده شد، خانواده عروس نيز در شب‌های آينده، خانواده داماد را برای صرف افطاری به منزل خود دعوت می‌كنند.

علاوه بر اين در روستاهای شهرستان نهاوند مرسوم است كه پس از پايان ماه مبارك رمضان و در روز عيد فطر در تمام خانه‌ها آش رشته پخته شود، زيرا به اعتقاد مردم، پس از يك ماه روزه‌داری، خوردن اين غذای آبكی بسيار سودمند است.

زيارت اهل قبور، شركت گسترده در آيين‌های شب‌های احيا و قدر، برگزاری ايام سوگواری شهادت مولی‌الموحدين امام علی (ع)، راه‌اندازی دسته‌های سينه‌زنی، نوحه‌خوانی، زنجيرزنی و عزاداری از ديگر آداب مردم شهرستان نهاوند در ماه ضيافت الله است.

هرچند که خیلی از این رسومات امروز اجرا نمی شود ولی مرور و بازگو کردن این آیین های کهن برای نسل جوان خالی از لطف نیست.

نویسنده: سجاد سیف